Nevşehir’de 2004 yılında bir yol genişletme çalışması sırasında ortaya çıkan tarihi taş bloklar, Anadolu arkeolojisinde önemli bir keşfe dönüştü. 2005’te başlatılan kazı çalışmalarıyla, Pers (Ahameniş) Dönemi’ne ait olduğu belirlenen "Apadana" yapısı gün yüzüne çıkarıldı. 2012 yılına kadar süren kazıların ardından, bu tarihi miras Nevşehir Belediyesi’nin girişimleriyle “Apadana Arkeolojik Park Alanı” olarak düzenlenerek ziyarete açıldı.
Toplam 2.880 metrekarelik alanda kurulan park; 811 m² koruma alanı, 1.315 m² çocuklara özel kazı eğitim alanı ve 754 m² yürüyüş yolu olmak üzere üç farklı bölüme ayrıldı. Emek Mahallesi’nde yer alan bu alan, ziyaretçilere hem kültürel hem de eğitici bir deneyim sunuyor.
Kazı alanında ortaya çıkarılan yapı, 31,25 x 14,85 metre boyutlarında olup, ortasında 5,20 metrelik bir koridor yer alıyor. Bu koridor, yapıyı iki simetrik bölüme ayırmakta. Şu ana kadar 37 adet taş kaide tespit edildi, ancak plan düzenine göre bu sayının 50'ye ulaşabileceği düşünülüyor. Yapıdan çıkan seramik buluntular, buranın M.Ö. 6. yüzyıla, yani Pers İmparatorluğu dönemine ait olduğunu netleştirdi.
Apadana yapıları, tarih boyunca kabul salonları, kamu toplantı alanları olarak kullanılmıştır. Nevşehir’deki bu yapı da Susa ve Persepolis’teki Apadana mimarisiyle büyük benzerlikler taşımaktadır. Pers ve yerel Anadolu mimarisinin sentezi olarak öne çıkan Nevşehir Apadanası, Kapadokya bölgesinde Pers etkisini gözler önüne seren nadir yapılardan biri olma özelliğini taşıyor.
Nevşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü, yapının korunmasına büyük özen gösterdi. Mevcut zemine zarar verilmemesi adına saksı içinde bitkilendirme yapılırken, ziyaretçilere dinlenme alanları da oluşturuldu.
Anadolu arkeolojisi açısından büyük bir kazanç olan Nevşehir Apadanası, mimari yapısıyla olduğu kadar tarihi arka planıyla da dikkat çekiyor. Gelecekteki kazı ve restorasyon çalışmaları, yapının tarihsel işlevine dair daha fazla bilgi sağlayacak. Bölge, tarih ve arkeoloji meraklıları için yeni bir cazibe merkezi olma yolunda ilerliyor.
