Kastamonu’da doğadan toplanması yasak olan ve endemik türler arasında yer alan salep bitkisi, kontrollü üretim sahalarında hasat edilmeye devam ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından desteklenen “Doğadan Toplama Değil, Tarlada Salep Yetiştiriciliği” projesi kapsamında Kastamonu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü öncülüğünde kurulan üretim sahalarında bu yıl 30 dekar alanda salep hasadı yapıldı.
Tıbbi ve aromatik bitkiler arasında önemli bir yere sahip olan salep, ilaç sanayinden dondurma üretimine kadar birçok alanda kullanılıyor. Kastamonu’nun merkez ilçesi Kayı köyünde üretim yapan Ziraat Mühendisi Ferdi Doğdu, salep bitkisinin Osmanlı dönemine uzanan köklü bir geçmişi olduğunu ve geçmişte saraya yılda 150 ton civarında salep gönderildiğini belirtti.
Doğada toplanmasının yasak olması nedeniyle üretimin kontrollü alanlarda yapılmasının önemine dikkat çeken Doğdu, 2023 yılında bir kooperatif kurduklarını ve üretim sürecini bilimsel yöntemlerle desteklediklerini ifade etti. Salep üretimi büyük emek gerektiriyor. Toprak altına elle dikilen salep yumruları yine elle hasat ediliyor çünkü bitki oldukça hassas; makineyle hasatta zarar görerek çürüyebiliyor.
Salep üretimi için uygun toprak yapısı, humuslu ve kireçli olmalı. Soğuyan hava koşullarıyla birlikte sürgün veren salep, yılın büyük bölümünü toprak altında geçiriyor. Hasat süreci ise genellikle Mayıs ortasında başlayıp Haziran sonuna kadar devam ediyor.
Bu yıl Kastamonu genelinde ortalama 1’e 2 verim alındı. Kooperatifin ortak ekim alanında metrekare başına yaklaşık bir kilogram ürün elde edildi. Salebin kilogram fiyatı ise 2 bin ile 3 bin lira arasında değişiyor. Üreticiler, hem güvenilir tohum temini hem de üretimin yaygınlaştırılması amacıyla çalışmalara devam ediyor.
Hedef; Kastamonu’yu salep denince ilk akla gelen üretim merkezlerinden biri haline getirmek. Üreticiler, ilerleyen süreçte salep ürününü katma değerli hale getirerek paketli şekilde halka sunmayı ve bölge ekonomisine katkı sağlamayı amaçlıyor.
