Çanakkale’nin Gökçeada ilçesinde, 15 yılı aşkın süredir süren arkeolojik kazılar, Anadolu ve Ege tarihine ışık tutacak çarpıcı sonuçlar doğurdu. Türkiye'nin en büyük adası olan Gökçeada’daki Uğurlu-Zeytinlik Höyüğü, Ege adalarında tarım ve hayvancılığa dayalı ilk besin ekonomisine sahip yerleşim olarak tarihteki yerini aldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izin ve maddi destekleriyle 2009 yılından bu yana Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Burçin Erdoğu başkanlığındaki bilimsel ekip tarafından kazılan höyükte, çanak çömlek üretimi, metalürji, anıtsal mimari ve hatta şehirleşmeye dair en eski kanıtlar da tespit edildi.
Kazılar sonucunda höyükte 6 kültürel tabaka belirlendi. En erken yerleşim izleri M.Ö. 6800-6600 yıllarına, yani Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’a kadar uzanıyor. Zamanla ortaya çıkan çanak çömlekler, Neolitik ve Kalkolitik çağlar arasındaki geçişin yanı sıra Ege, Anadolu ve Balkanlar arasındaki kültürel etkileşim hakkında da önemli ipuçları sunuyor.
Uzmanlara göre Uğurlu-Zeytinlik, sadece Türkiye için değil, tüm Avrupa Neolitik arkeolojisi için de “anahtar yerleşim” niteliğinde. Bölgedeki kazı çalışmaları, Ege adalarının bilinen en erken Neolitik yerleşimini ortaya çıkarmanın yanı sıra, insanlık tarihinin tarım, mimari ve şehirleşme evrelerine dair yeni sorulara da yanıtlar getirmeye devam ediyor.
