BİSAG 286. Toplantısı: Doğu Türkistan’da İnsan Hakları İhlalleri Masaya Yatırıldı
Bursa Stratejik Araştırmalar Grubu’nun (BİSAG) 286. toplantısı, Ekim ayı ev sahipliğinde İTÜ Evi Çamlıca Nilüfer’de gerçekleştirildi. Toplantının açılış konuşmasını yapan dönem başkanı Ekrem Alfatlı, Doğu Türkistan’da Uygur Türklerine yönelik baskıların yıllardır gözlerden kaçırıldığını belirterek, Çin’in hem insanlık dışı uygulamalarda bulunduğunu hem de düşük kaliteli ürünleriyle Türkiye ile olan dış ticaret dengesini olumsuz etkilediğini söyledi. Alfatlı, 2024 yılında Türkiye’nin Çin’den yaptığı 44,9 milyar USD’lik ithalatın, ihracatın 11 katı olduğunu hatırlattı.
Toplantının konuğu, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Erkin Emet, Çin hükümetinin Doğu Türkistan’da uyguladığı baskıcı politikaları ve insan hakları ihlallerini ele aldı. Prof. Dr. Emet, Uygur halkının kimliksizleştirilmesinin, uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurgulayarak, toplama kamplarında uygulanan sistematik baskı ve zorunlu eğitim programlarının halkın kültürel ve dini kimliğini yok etmeyi hedeflediğini ifade etti.
Emet, kamplarda alkollü festivaller düzenlenip halka içki içme zorunluluğu getirildiğini, bunu reddedenlerin radikal ilan edilip kamplara gönderildiğini söyledi. Duvarlarda İslam’a ters yazılar ve milli simgeleri taşıyan gençlerin hedef alındığını belirten Emet, kendi akrabalarından 13 kişinin kamplarda olduğunu, bunlar arasında kız kardeşi ve abisinin de bulunduğunu ifade etti. Çin kaynaklarına göre yaklaşık 7,5 milyon kişinin kamplara götürüldüğünü kaydeden Emet, bazı mahkûmların kamplarda intihar ettiğini de sözlerine ekledi.
Toplantıda, Doğu Türkistan meselesinin yalnızca Uygurların değil, tüm Türk dünyasının ve insan hakları savunucularının ortak gündemi olması gerektiği vurgulandı. Prof. Dr. Emet, tarihte Çin’in de soykırıma uğradığını hatırlatarak, bugün Uygur Türklerinin maruz kaldığı baskının kabul edilemez olduğunu söyledi.
Toplantı, katılımcılardan gelen soruların yanıtlanması ve Prof. Dr. Emet’in kitaplarını imzalamasıyla sona erdi.
