Kamuoyunda “Maden Yasası” olarak bilinen ve zeytinliklerle ilgili tartışmalı düzenlemeleri de içeren “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi. Yaklaşık 24 saat süren görüşmelerde yasa teklifi, özellikle zeytinlik alanlarda madenciliğe sınırlı da olsa izin vermesi nedeniyle hem destek hem de yoğun eleştiri aldı.
Teklife göre, yalnızca enerji üretimi açısından kritik durumlarda ve başka bir alternatif alanın bulunmadığı bilimsel raporlarla kanıtlandığında, zeytin ağaçlarının taşınmasına geçici olarak izin verilebilecek. Eğer zeytin ağaçlarının taşınması mümkün değilse, aynı büyüklükte yeni zeytinlik alanlarının oluşturulması zorunlu olacak.
AK Parti Çorum Milletvekili Oğuzhan Kaya, teklifin enerji ithalatını azaltmayı ve yerli kaynak kullanımını artırmayı hedeflediğini belirtti. Kaya, “Türkiye, 2002’den bu yana enerji ithalatına yaklaşık 1 trilyon dolar harcadı. Bu maliyet ancak yerli ve yenilenebilir enerji yatırımlarıyla düşürülebilir” dedi. Ayrıca yasa ile birlikte spekülatif amaçla ruhsat tutan kişilerin de sistem dışına çıkarılması planlanıyor.
Kaya, teklifin yalnızca bugünü değil, Türkiye’nin uzun vadeli enerji stratejisini ilgilendirdiğini söyleyerek, “Bu düzenleme enerji bağımsızlığımız açısından da önemli bir adımdır” ifadelerini kullandı.
Ancak muhalefet milletvekilleri bu yaklaşımı eleştirdi. CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, teklifin kamu yararından çok özel şirketlerin çıkarlarını gözettiğini savundu. CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal ise “Zeytin, doğduğu toprakla yaşar. Bu yasa ile zeytinlikleri maden sahası haline getirmek istiyorlar” diyerek karşı çıktı.
DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın ise, düzenlemenin enerji adı altında doğaya müdahalenin önünü açtığını ve bunun hukuk dışı sonuçlara yol açabileceğini ifade etti.
Teklif ayrıca madencilik izin süreçlerinin sadeleştirilmesini, spekülatif ruhsat sahiplerinin sistem dışına çıkarılmasını, maden gelirlerinden devletin payının artırılmasını ve dünya standartlarında rehabilitasyon süreçlerinin oluşturulmasını öngörüyor. Yenilenebilir enerji yatırımlarının daha hızlı hayata geçirilmesi için izin sürelerinin kısaltılması da teklifin amaçları arasında yer alıyor.
