Türkiye'nin en verimli tarım alanlarından biri olan Konya Kapalı Havzası, bilinçsiz su tüketimi ve kontrolsüz sulu tarım nedeniyle ciddi bir tehlike ile karşı karşıya. Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Süleyman Savaş Durduran, bölgenin yıllık kullanılabilir su miktarının 4,3 milyar metreküp olduğunu ancak tüketimin 6,5 milyar metreküpe ulaştığını belirterek, bu farkın sürdürülemez bir noktaya geldiğini vurguladı.
Kuraklığın etkilerini her geçen yıl daha fazla hissettiren Konya Ovası'nda, beklenen yağışların gelmemesi ve yer altı sularının aşırı çekilmesi barajlarda kritik seviyelere yol açtı. Prof. Dr. Durduran, yer altı su seviyelerinin hızla düşmesiyle birlikte obruk oluşumlarının arttığını, maliyetlerin yükseldiğini ve tarımsal üretimin geleceğinin risk altında olduğunu ifade etti.
2024 verilerine göre Konya’da sulu tarım yapılan alanların oranı yüzde 80’e çıkarken, kuru tarım yapılan araziler yüzde 20’ye geriledi. Bu dengesizlik, yer altı su kaynaklarının hızla tükenmesine neden oluyor. Durduran, özellikle salma sulama gibi “vahşi sulama” yöntemlerinin toprak yapısını bozduğunu, verimi düşürdüğünü ve sürdürülebilir tarım açısından büyük bir tehdit oluşturduğunu söyledi.
Uzmanlar, mısır ve ayçiçeği gibi yoğun su isteyen bitkiler yerine nohut, mercimek, lavanta, safran, badem gibi az suyla yetişebilen ürünlerin tercih edilmesini öneriyor. Ayrıca tarım, sanayi ve kentlerdeki su ayak izinin hesaplanması, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) teknolojilerinin aktif kullanılması gerektiği vurgulanıyor.
Prof. Dr. Durduran, “Eğer su tasarrufu sağlanmaz ve iklime uygun tarım politikaları devreye alınmazsa, Konya Ovası gelecekte tarımsal üretim gücünü tamamen kaybedebilir” diyerek tüm kesimleri acil önlem almaya çağırdı.
