ÖZEL HABER/ Çankırı’nın tahıl ambarı olarak bilinen Kızılırmak Havzası'nda, merkeze bağlı Şarklı (yeni adıyla Çatalelma) köyünde çeltik ekimi başladı. Zorlu doğa koşulları ve ekonomik sıkıntılara rağmen üreticiler, halk arasında ‘beyaz inci’ olarak adlandırılan pirinci toprakla buluşturmaya devam ediyor.
Çeltik üreticisi Ferit Yıldırım, bu işin ne kadar meşakkatli olduğunu şu sözlerle dile getiriyor: “Çok zahmetli bir iş yapıyoruz ama emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Hayat şartları ağırlaştı, mazot, gübre gibi girdiler çok pahalı. Biz de çocuklarımız için çalışmak zorundayız.”
Çeltik ekimi genellikle 10 Mayıs’ta başlıyor ve 5 Haziran’a kadar sürüyor. Yıldırım, “Kamio adlı pirinç çeşidinde erken ekim çok önemli. Ne kadar erken atarsan, o kadar verimli olur,” diyor. Ekim sonrası su arazilere bırakılıyor ve tesviye işlemi başlıyor. Lazerli sistemle yapılan işlemler bazı sorunlara yol açabiliyor. Arazi düzensizlikleri nedeniyle traktörler sık sık çamura saplanabiliyor.
İlaçlama süreci ekimden yaklaşık 20 gün sonra başlıyor. İlaçlar ya dronla ya da holder adı verilen demir tekerlekli makinelerle uygulanıyor. Bu süreci çimen gübresi ve dane gübresi uygulamaları takip ediyor. Üretim süreci neredeyse 4 ay sürüyor ve hasat ekim ayında yapılıyor.
Verim ise çiftçinin tarlaya verdiği emeğe göre değişiyor. “Bazı üreticiler tonlarca ürün alabiliyor, ancak yeterince bakım yapılmazsa bu rakam 300-400 kilograma kadar düşebiliyor,” diyen Yıldırım, en büyük sorunun aracılar olduğunu vurguluyor. “Yıllarca komisyonculuk yaptım, çiftçinin hiçbir zaman hak ettiği kazancı elde ettiğini görmedim,” diyor.
Şarklı köyünde yapılan bu geleneksel tarım faaliyeti, sadece ekonomik değil kültürel bir anlam da taşıyor. Bölge halkı nesillerdir bu topraklarda çeltik üretimi yapıyor. Ancak artan maliyetler ve düşük kazançlar nedeniyle genç kuşaklar tarımdan uzaklaşıyor.
Bu tablo, Türkiye’de tarım sektörünün içinde bulunduğu genel sorunları da gözler önüne seriyor. Üreticiler alın teri döküyor ama kazanan çoğu zaman aracılar oluyor. Şarklı’da olduğu gibi Türkiye’nin birçok köyünde çiftçilerin geçim mücadelesi sürüyor.
