Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Şevket Özkaya, pandemi sonrası özellikle genç yaşta görülen ani ölüm vakalarında dikkat çekici bir artış yaşandığını belirterek, bunun temel nedeninin Kovid-19’un damar yapısında bıraktığı kalıcı hasar olduğunu söyledi. Özkaya, son dönemde spor sırasında veya hemen sonrasında meydana gelen beklenmedik kalp krizlerinin de aynı hasarın bir sonucu olduğuna dikkat çekti.
Virüsün en çok kılcal damar seviyesinde tahribat oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Özkaya, “Pandemi boyunca takip ettiğimiz binlerce hastada damarın iç yüzeyini kaplayan hücrelerde ‘endotelit’ dediğimiz ciddi bir iltihaplanma gözlemledik. Bu durum, ani ölümlerin en güçlü nedenlerinden biri olarak karşımıza çıktı. Avrupa Kalp Dergisi’nin son verilerinde Kovid-19 sonrası damar yaşlanmasının hızlandığı açıklandı. Kısaca, virüsü atlatan bazı kişilerde damar yaşı gerçek yaşından daha hızlı ilerliyor. Bazı hastalarda bu fark 5 yıllık yaşlanmaya eşdeğer” dedi.
“Ani ölümlerin nedeni aşılar değil” diyen Özkaya, aşıların aksine damar hasarını azaltıcı ve koruyucu bir etkisi olduğunu hatırlatarak yanlış algılara da net bir yanıt verdi. Özellikle spor yapan gençlerin risk altında olduğuna işaret eden Özkaya, “Kovid-19 sonrası ağır egzersizlere hızla geri dönmek büyük risk oluşturuyor. Kalp ve akciğerlerdeki kılcal damar hasarı nedeniyle vücut yeterli oksijeni sağlayamayabiliyor. Bu da ani kalp krizlerine zemin hazırlıyor” ifadelerini kullandı.
Damar yaşlanmasının tamamen geri dönüşsüz olmadığını belirten Özkaya, doğru yaşam tarzı, kontrollü spor, tansiyon yönetimi ve uygun tedavilerle bu sürecin büyük oranda yavaşlatılabileceğini kaydetti.
